Nieuwe versie van Innatoss’ Q-koorts test Q-detect TM wordt in Australië geëvalueerd

Sinds een jaar heeft Innatoss een nieuwe internationale samenwerking met partners van universiteiten en diagnostische laboratoria in de VS en Australië. In het kader van dit project heeft Innatoss een nieuwe, eenvoudige variant van de Q-koorts test Q-detect^TM ontwikkeld. Onderzoek in het Brabantse dorp Herpen heeft laten zien dat de test zo gevoelig is dat zelfs 10-14 jaar na blootstelling aan de Q-koortsbacterie een infectie nog aan te tonen is. Het toepassen van de nieuwe test wordt dit voorjaar in het Q-koorts vaccinatieprogramma van diergeneeskundestudenten in het Australische Brisbane geëvalueerd.

Q-koorts is een infectieziekte die van dier op mens kan overgaan en kan leiden tot langdurige vermoeidheidsklachten en soms tot een chronische infectie. Innatoss Laboratories wil langdurige klachten die door een infectieziekte zoals Q-koorts kunnen ontstaan, voorkomen. Enerzijds doen wij dit door het ontwikkelen van gevoelige testen om een (eerdere) infectie met de Q‑koortsbacterie aan te tonen, anderzijds door mee te werken aan het ontwikkelen van een nieuw Q‑koortsvaccin om een infectie te voorkomen.

In 2014 heeft Innatoss Q-detect™ op de markt gebracht: een nieuwe, unieke test voor de Q‑koortsbacterie Coxiella burnetii. Dit is ook de eerste test voor Q-koorts die gebaseerd is op de reactie van witte bloedcellen. Het Brabantse dorp Herpen speelde een grote rol bij de validatie van deze test. Verder legde Innatoss in het kader van het Q-Vaxcelerate project (2015 tot 2018) samen met partners in de VS en Groot Brittannië de basis voor een nieuw vaccin tegen Q-koorts. Ook tijdens dit onderzoeksproject stonden vrijwilligers uit het dorp Herpen centraal.

Sinds maart 2020 is Innatoss bezig met een internationaal vervolgproject met partners in de VS en Australië, dat net zoals het Q-Vaxcelerate project wordt gefinancierd door de Amerikaanse overheid. Een van de twee grote doelen van dit project is het ontwikkelen van een gevoelige en eenvoudige test om eerdere blootstelling aan het Q-koortsbacterie aan te tonen.

Dit is belangrijk omdat het enige Q-koortsvaccin dat nu beschikbaar is, Q-VAX, alleen wordt gebruikt voor vaccinatie van risicogroepen in Australië. Buiten Australië is het vaccin niet beschikbaar, mede omdat het vaccin vaak nare bijwerkingen heeft. Die treden vooral op bij mensen die al eens Q-koorts hebben gehad en al enige immuniteit hebben opgebouwd. Om deze bijwerkingen te voorkomen, worden nu, voordat iemand gevaccineerd mag worden, antistoffen in het bloed gemeten en een huidtest uitgevoerd vergelijkbaar met de mantouxtest voor TBC. Alleen als beide negatief zijn, mag iemand gevaccineerd worden. Nadelen van deze werkwijze zijn dat niet iedereen die eerder is blootgesteld ontdekt wordt, en dat mensen een week op de uitslagen moeten wachten. Q-detect^TM zou een goede vervanger zijn van de twee genoemde testen, bleek uit een eerste proef in Australië in 2017. Q-detect™ was toen echter nog wel vrij arbeidsintensief en lastig om toe te passen door een standaard laboratorium. In het afgelopen jaar heeft Innatoss daarom een eenvoudigere variant van de test ontwikkeld.

In januari en februari 2021 heeft Innatoss de nieuwe, eenvoudigere variant van de Q‑detect^TM test onderzocht, weer met de onschatbare hulp van vrijwilligers in Herpen. In een groep van 44 mensen die in 2014 zowel meetbare antistoffen als een positief resultaat in Q-detect™ hadden, werden bij 37 mensen nog antistoffen aangetoond. Maar met de nieuwe Q-detect™ test waren 42 mensen nog positief. Uit deze en andere resultaten van deze studie blijkt ten eerste dat de nieuwe variant van de Q‑detect^TM test zeer gevoelig is, en ten tweede dat het aantonen van blootstelling aan de Q-koorts bacterie ook 10-14 jaar na die blootstelling beter kan met Q-detect™ dan met het meten van antistoffen.

De volgende stap in de internationale samenwerking is gezet: de nieuwe variant van de Q-detect^TM test wordt toegepast in het Q-koorts vaccinatieprogramma van diergeneeskundestudenten in het Australische Brisbane. Onze test wordt vergeleken met de huidige antistof- en huidtest. Wij zijn heel benieuwd naar de resultaten hiervan!